Σπινθήρας
Μηνιαία Επιθεώρηση για τον Άνθρωπο και τη Γνώση
Η Ιστορία είναι η διαδρομή του Ανθρώπου στο Χρόνο και η εξελικτική πορεία του από το Χάος προς τη Ζωή και από το Άτομο στην Κοινωνία
Σύμβουλος έκδοσης: Γ. Η. Ορφανός - Απτεραίος (apteraios@yahoo.com)
21 Μάρτη 2010, Τεύχος 04, Τόμος 2 , Θέματα:
Μηνιαία Επιθεώρηση για τον Άνθρωπο και τη Γνώση
Η Ιστορία είναι η διαδρομή του Ανθρώπου στο Χρόνο και η εξελικτική πορεία του από το Χάος προς τη Ζωή και από το Άτομο στην Κοινωνία
Σύμβουλος έκδοσης: Γ. Η. Ορφανός - Απτεραίος (apteraios@yahoo.com)
21 Μάρτη 2010, Τεύχος 04, Τόμος 2 , Θέματα:
Η ποίηση (της σύνταξης)
Παιδαγωγικά: Η διδασκαλία με ομάδες εργασίας
Ιστορία:Κ. Ντηλ, ένας σημαντικός βυζαντινολόγος
Πολιτική Κοινωνιολογία: Ανθρώπινοι πόροι και Ασφάλεια στην Ε.Ε.
Γεωγραφία και Κοινωνία: Έλληνες στη Νιγηρία
Περιβάλλον: Οι πυρκαγιές των δασών
Λογοτεχνία: Θ. Κορνάρος, μια ζωή αγώνες
Η ποίηση
21 Μάρτη, η μέρα των ποιητών και της ποίησης!
Η ποίηση ανέκαθεν ήταν ένα χρήσιμο εργαλείο στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου. Μ’ αυτήν εξωτερίκευε ό,τι κλωθογύριζε στον εσωτερικό του κόσμο, όσα του «κατέτρωγαν» τα σωθικά. Χαρές και λύπες. Οι σχέσεις του με τον ίδιο του τον εαυτό και τους άλλους.
Ποιητές δεν λείψανε από καμιάν εποχή. Ούτ’ από τη δική μας λείπουν. Μπορεί πολλοί να ‘ναι χαμηλής καλλιτεχνικής αξίας. Υπάρχουν, όμως, και κείνοι που μέσα τους ανεμπόδιστη και πλούσια τρέχει η ποιητική φλέβα.
Κι όπως ο Σόλων, όταν η Αθήνα του 6ου αι. π.Χ. βρέθηκε σε κοινωνικοπολιτική κρίση, δεν αρνήθηκε να βοηθήσει την πατρίδα του, όμοια ας πάψουν τις δουλοπρέπειες προς τους κοινωνικοπολιτικά δυνατούς, ας βγούνε από τη σιωπή και την αταραξία τους οι σημερινοί ποιητές. Ως γνήσιοι πνευματικοί ταγοί μιας κοινωνίας, ας πάρουν το λαό από το χέρι και με τη βουκέντρα να τυραννίσουν όσους εκμεταλλεύονται, προς ίδιον όφελος, το πλήθος. Και πώς θα καταφέρουν να πείσουν το λαό να τους ακλουθήσει; Όχι με φανατισμένα συνθήματα ή με δημαγωγίες πολιτικάντηδων, μα – χωμένοι πλάι στον κόσμο, για να αφουγκράζονται, να βλέπουν τα προβλήματά του χωρίς ποτέ να προδίδουνε τα όνειρά του – με στίχους που προβάλλουν και κηρύχνουν την αλήθεια, την αγάπη, τη δημοκρατία και την ειρήνη μεταξύ των ανθρώπων και μας σπρώχνουν να αγωνιζόμαστε ανιδιοτελώς μια ζωή για αυτά τα ακατάλυτα και αθάνατα ιδανικά…
(Της σύνταξης)
Παιδαγωγικά:
Η διδασκαλία με ομάδες εργασίας
Του Θ. Π. Καρυώτη
Η διδασκαλία με ομάδες εργασίας αποτελεί σημαντική διδακτική πρόταση, που ιδιαίτερα στα τέλη του 20ου αιώνα εξελίχθηκε σε μορφοποιημένο παιδαγωγικό – διδακτικό κίνημα, με σαφείς θεωρητικές θέσεις και συγκεκριμένες διδακτικές πρακτικές. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι σε όλα τα προγράμματα εκπαίδευσης, κατάρτισης και επιμόρφωσης εκπαιδευτικών η συγκεκριμένη μορφή διδασκαλίας και οργάνωσης της τάξης καταλαμβάνει ένα σημαντικό μέρος.
Οι τελευταίες αλλαγές στα Αναλυτικά Προγράμματα (Α.Π.) Νηπιαγωγείου, Δημοτικού και Γυμνασίου και, κατ’ επέκταση, στα σχολικά βιβλία περιλαμβάνουν ως βασική συνιστώσα, αν όχι ως προαπαιτούμενο, τη διδασκαλία με ομάδες εργασίας και τις παραλλαγές της (π.χ. μέθοδος project).
Πράγματι, σύμφωνα με τα νέα βιβλία και το νέο Διαθεματικό Πλαίσιο Σπουδών, η μορφή αυτή διδασκαλίας φαίνεται να είναι απολύτως «συμβατή» με τα νέα δεδομένα, για όλα σχεδόν τα μαθήματα: γλώσσα, μαθηματικά, μελέτη περιβάλλοντος, φυσική, κλπ. Εξάλλου, η έννοια της διαθεματικότητας που εμφανίζεται στο νέο Α.Π., μπορεί πιο εύκολα να προσεγγιστεί στην πράξη με ομαδική διδασκαλία, παρά με πιο παραδοσιακές μορφές.
Η ιστορία της διδασκαλίας – μάθησης με ομάδες εργασίας ξεκινά με την εφαρμογή της αλληλοδιδακτικής μεθόδου κατά τον 18ο και 19ο αιώνα σε διάφορες χώρες και στην Ελλάδα. Ανάλογα με τη μορφή, με την οποία εφαρμοζόταν, η μέθοδος είτε αποδεικνυόταν «μηχανική» είτε μετατρεπόταν σε φιλική συνεργασία (Κανάκης, 1987. Τριλιανός, 1988).
Με την παρέλευση του χρόνου εμφανίστηκαν διάφορα παιδαγωγικά ρεύματα – κινήματα σε όλο τον κόσμο, μέσω των οποίων εξελίχθηκε και η διδασκαλία – μάθηση με ομάδες εργασίας. Ωστόσο, η πληθώρα του υλικού δεν επιτρέπει την αναλυτική παρουσίαση στα στενά πλαίσια μιας εισήγησης, όπως η παρούσα.
Ενδεικτικά, μπορεί κανείς να αναφέρει το Κίνημα της προοδευτικής παιδείας στις ΗΠΑ (J. Dewey, W.H. Kilpatrick, σύστημα Winetka).
Στον ευρωπαϊκό χώρο, μπορεί να αναφερθεί η μεταρρυθμιστική παιδαγωγική στη Γερμανία, με τους B. Otto, G. Kerchensteiner, H. Gaudig, P. Pettersen, O. Haase.
Στις γαλλόφωνες χώρες, επισημαίνονται οι προσπάθειες του O. Decroly και του R. Cousinet , ενώ ως σημαντική παρόμοια προσπάθεια μπορεί να θεωρηθεί και η κίνηση του A. S. Makarenko στην πρώην Σοβιετική Ένωση.
Στον ελληνικό χώρο, συστηματικότερες και πιο επιστημονικές προσπάθειες ξεκινούν από το 1920 και έπειτα και μπορούμε να επισημάνουμε προσπάθειες και αναφορές γνωστών παιδαγωγών (Μ. Παπαμαύρου, Ν. Εξαρχόπουλου, Β. Τσιρίμπα, Δ. Κ. Ζαφειρακόπουλου, Σ. Γεδεών, Γ. Ζομπανάκη, Γ. Παλαιολόγου, Α. Σ. Παπανδρέου).
Η διδασκαλία – μάθηση με ομάδες εργασίας αποτελεί κοινωνική μορφή οργάνωσης της τάξης, στην οποία οι μαθητές συγκροτούν μικρότερες ομάδες και τα μέλη κάθε ομάδας συνεργάζονται για την εκτέλεση μιας διδακτικής δραστηριότητας.
Οι σκοποί της παραπάνω οργάνωσης της τάξης μπορούν, συνοπτικά, να οριστούν ως εξής:
- ¬κοινωνικός τομέας: οι μαθητές ασκούνται ν’ αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, να παίρνουν αποφάσεις, να προγραμματίζουν δραστηριότητες, να συνεργάζονται αποδοτικά, να σέβονται τα δικαιώματα των άλλων, να αναλαμβάνουν την ευθύνη για τις πράξεις τους
- διανοητικός τομέας: οι μαθητές βοήθιουνται να αντιμετωπίζουν άμεσα δυσκολίες και προβλήματα, να αυτενεργούν δημιουργικά, να πειραματίζονται, να εκφράζουν τις σκέψεις τους με ακρίβεια, να ασκούν κριτική, να συζητούν εποικοδομητικά, να εξελίσσουν τις πνευματικές τους ικανότητες
- συναισθηματικός τομέας: οι μαθητές μαθαίνουν να εργάζονται ευσυνείδητα και υπεύθυνα, να αλληλοβοηθούνται, να ανταλλάσσουν ελεύθερα απόψεις, να ακούν και να σέβονται τη γνώμη των άλλων, να δέχονται την κριτική, να κάνουν αυτοκριτική, να αναγνωρίζουν τα λάθη τους.
- ψυχοκινητικός τομέας: οι μαθητές να «ξεφύγουν» από τα θρανία, να κινούνται ελεύθερα και να εκφράζονται αυθόρμητα, να αναπτύσσουν τις χειροτεχνικές τους δεξιότητες, να γίνονται ικανοί για αποτελεσματικότερη μη γλωσσική επικοινωνία.
Η διδασκαλία – μάθηση με ομάδες εργασίας είναι μια μορφή οργάνωσης της σχολικής τάξης, που μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη για τα νέα Α.Π. και τα νέα διδακτικά πακέτα. Για να έχει, ωστόσο, περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας, θα πρέπει να έχει υπάρξει κάποια προεργασία, όσον αφορά την αίθουσα και το σχολείο και σταδιακή εξοικείωση με τους μαθητές.
Είναι προφανές, ωστόσο, ότι πρέπει να ενημερώνονται περισσότεροι δάσκαλοι για τη μορφή αυτή της διδασκαλίας, ώστε να μπορούμε να μιλήσουμε γενικότερα, για οφέλη ή μη.
Παιδαγωγικά: Η διδασκαλία με ομάδες εργασίας
Ιστορία:Κ. Ντηλ, ένας σημαντικός βυζαντινολόγος
Πολιτική Κοινωνιολογία: Ανθρώπινοι πόροι και Ασφάλεια στην Ε.Ε.
Γεωγραφία και Κοινωνία: Έλληνες στη Νιγηρία
Περιβάλλον: Οι πυρκαγιές των δασών
Λογοτεχνία: Θ. Κορνάρος, μια ζωή αγώνες
Η ποίηση
21 Μάρτη, η μέρα των ποιητών και της ποίησης!
Η ποίηση ανέκαθεν ήταν ένα χρήσιμο εργαλείο στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου. Μ’ αυτήν εξωτερίκευε ό,τι κλωθογύριζε στον εσωτερικό του κόσμο, όσα του «κατέτρωγαν» τα σωθικά. Χαρές και λύπες. Οι σχέσεις του με τον ίδιο του τον εαυτό και τους άλλους.
Ποιητές δεν λείψανε από καμιάν εποχή. Ούτ’ από τη δική μας λείπουν. Μπορεί πολλοί να ‘ναι χαμηλής καλλιτεχνικής αξίας. Υπάρχουν, όμως, και κείνοι που μέσα τους ανεμπόδιστη και πλούσια τρέχει η ποιητική φλέβα.
Κι όπως ο Σόλων, όταν η Αθήνα του 6ου αι. π.Χ. βρέθηκε σε κοινωνικοπολιτική κρίση, δεν αρνήθηκε να βοηθήσει την πατρίδα του, όμοια ας πάψουν τις δουλοπρέπειες προς τους κοινωνικοπολιτικά δυνατούς, ας βγούνε από τη σιωπή και την αταραξία τους οι σημερινοί ποιητές. Ως γνήσιοι πνευματικοί ταγοί μιας κοινωνίας, ας πάρουν το λαό από το χέρι και με τη βουκέντρα να τυραννίσουν όσους εκμεταλλεύονται, προς ίδιον όφελος, το πλήθος. Και πώς θα καταφέρουν να πείσουν το λαό να τους ακλουθήσει; Όχι με φανατισμένα συνθήματα ή με δημαγωγίες πολιτικάντηδων, μα – χωμένοι πλάι στον κόσμο, για να αφουγκράζονται, να βλέπουν τα προβλήματά του χωρίς ποτέ να προδίδουνε τα όνειρά του – με στίχους που προβάλλουν και κηρύχνουν την αλήθεια, την αγάπη, τη δημοκρατία και την ειρήνη μεταξύ των ανθρώπων και μας σπρώχνουν να αγωνιζόμαστε ανιδιοτελώς μια ζωή για αυτά τα ακατάλυτα και αθάνατα ιδανικά…
(Της σύνταξης)
Παιδαγωγικά:
Η διδασκαλία με ομάδες εργασίας
Του Θ. Π. Καρυώτη
Η διδασκαλία με ομάδες εργασίας αποτελεί σημαντική διδακτική πρόταση, που ιδιαίτερα στα τέλη του 20ου αιώνα εξελίχθηκε σε μορφοποιημένο παιδαγωγικό – διδακτικό κίνημα, με σαφείς θεωρητικές θέσεις και συγκεκριμένες διδακτικές πρακτικές. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι σε όλα τα προγράμματα εκπαίδευσης, κατάρτισης και επιμόρφωσης εκπαιδευτικών η συγκεκριμένη μορφή διδασκαλίας και οργάνωσης της τάξης καταλαμβάνει ένα σημαντικό μέρος.
Οι τελευταίες αλλαγές στα Αναλυτικά Προγράμματα (Α.Π.) Νηπιαγωγείου, Δημοτικού και Γυμνασίου και, κατ’ επέκταση, στα σχολικά βιβλία περιλαμβάνουν ως βασική συνιστώσα, αν όχι ως προαπαιτούμενο, τη διδασκαλία με ομάδες εργασίας και τις παραλλαγές της (π.χ. μέθοδος project).
Πράγματι, σύμφωνα με τα νέα βιβλία και το νέο Διαθεματικό Πλαίσιο Σπουδών, η μορφή αυτή διδασκαλίας φαίνεται να είναι απολύτως «συμβατή» με τα νέα δεδομένα, για όλα σχεδόν τα μαθήματα: γλώσσα, μαθηματικά, μελέτη περιβάλλοντος, φυσική, κλπ. Εξάλλου, η έννοια της διαθεματικότητας που εμφανίζεται στο νέο Α.Π., μπορεί πιο εύκολα να προσεγγιστεί στην πράξη με ομαδική διδασκαλία, παρά με πιο παραδοσιακές μορφές.
Η ιστορία της διδασκαλίας – μάθησης με ομάδες εργασίας ξεκινά με την εφαρμογή της αλληλοδιδακτικής μεθόδου κατά τον 18ο και 19ο αιώνα σε διάφορες χώρες και στην Ελλάδα. Ανάλογα με τη μορφή, με την οποία εφαρμοζόταν, η μέθοδος είτε αποδεικνυόταν «μηχανική» είτε μετατρεπόταν σε φιλική συνεργασία (Κανάκης, 1987. Τριλιανός, 1988).
Με την παρέλευση του χρόνου εμφανίστηκαν διάφορα παιδαγωγικά ρεύματα – κινήματα σε όλο τον κόσμο, μέσω των οποίων εξελίχθηκε και η διδασκαλία – μάθηση με ομάδες εργασίας. Ωστόσο, η πληθώρα του υλικού δεν επιτρέπει την αναλυτική παρουσίαση στα στενά πλαίσια μιας εισήγησης, όπως η παρούσα.
Ενδεικτικά, μπορεί κανείς να αναφέρει το Κίνημα της προοδευτικής παιδείας στις ΗΠΑ (J. Dewey, W.H. Kilpatrick, σύστημα Winetka).
Στον ευρωπαϊκό χώρο, μπορεί να αναφερθεί η μεταρρυθμιστική παιδαγωγική στη Γερμανία, με τους B. Otto, G. Kerchensteiner, H. Gaudig, P. Pettersen, O. Haase.
Στις γαλλόφωνες χώρες, επισημαίνονται οι προσπάθειες του O. Decroly και του R. Cousinet , ενώ ως σημαντική παρόμοια προσπάθεια μπορεί να θεωρηθεί και η κίνηση του A. S. Makarenko στην πρώην Σοβιετική Ένωση.
Στον ελληνικό χώρο, συστηματικότερες και πιο επιστημονικές προσπάθειες ξεκινούν από το 1920 και έπειτα και μπορούμε να επισημάνουμε προσπάθειες και αναφορές γνωστών παιδαγωγών (Μ. Παπαμαύρου, Ν. Εξαρχόπουλου, Β. Τσιρίμπα, Δ. Κ. Ζαφειρακόπουλου, Σ. Γεδεών, Γ. Ζομπανάκη, Γ. Παλαιολόγου, Α. Σ. Παπανδρέου).
Η διδασκαλία – μάθηση με ομάδες εργασίας αποτελεί κοινωνική μορφή οργάνωσης της τάξης, στην οποία οι μαθητές συγκροτούν μικρότερες ομάδες και τα μέλη κάθε ομάδας συνεργάζονται για την εκτέλεση μιας διδακτικής δραστηριότητας.
Οι σκοποί της παραπάνω οργάνωσης της τάξης μπορούν, συνοπτικά, να οριστούν ως εξής:
- ¬κοινωνικός τομέας: οι μαθητές ασκούνται ν’ αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, να παίρνουν αποφάσεις, να προγραμματίζουν δραστηριότητες, να συνεργάζονται αποδοτικά, να σέβονται τα δικαιώματα των άλλων, να αναλαμβάνουν την ευθύνη για τις πράξεις τους
- διανοητικός τομέας: οι μαθητές βοήθιουνται να αντιμετωπίζουν άμεσα δυσκολίες και προβλήματα, να αυτενεργούν δημιουργικά, να πειραματίζονται, να εκφράζουν τις σκέψεις τους με ακρίβεια, να ασκούν κριτική, να συζητούν εποικοδομητικά, να εξελίσσουν τις πνευματικές τους ικανότητες
- συναισθηματικός τομέας: οι μαθητές μαθαίνουν να εργάζονται ευσυνείδητα και υπεύθυνα, να αλληλοβοηθούνται, να ανταλλάσσουν ελεύθερα απόψεις, να ακούν και να σέβονται τη γνώμη των άλλων, να δέχονται την κριτική, να κάνουν αυτοκριτική, να αναγνωρίζουν τα λάθη τους.
- ψυχοκινητικός τομέας: οι μαθητές να «ξεφύγουν» από τα θρανία, να κινούνται ελεύθερα και να εκφράζονται αυθόρμητα, να αναπτύσσουν τις χειροτεχνικές τους δεξιότητες, να γίνονται ικανοί για αποτελεσματικότερη μη γλωσσική επικοινωνία.
Η διδασκαλία – μάθηση με ομάδες εργασίας είναι μια μορφή οργάνωσης της σχολικής τάξης, που μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη για τα νέα Α.Π. και τα νέα διδακτικά πακέτα. Για να έχει, ωστόσο, περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας, θα πρέπει να έχει υπάρξει κάποια προεργασία, όσον αφορά την αίθουσα και το σχολείο και σταδιακή εξοικείωση με τους μαθητές.
Είναι προφανές, ωστόσο, ότι πρέπει να ενημερώνονται περισσότεροι δάσκαλοι για τη μορφή αυτή της διδασκαλίας, ώστε να μπορούμε να μιλήσουμε γενικότερα, για οφέλη ή μη.
* Ο Θ. Π. Καρυώτης είναι Δάσκαλος από τη Νεμέα, Δρ Επιστημών Αγωγής Παν/μίου Κρήτης, e-mail: nemea15@yahoo.gr και πολύ τον ευχαριστούμε για τη συνεργασία του…
Ιστορία
Κ. Ντηλ, ένας σημαντικός βυζαντινολόγος
Ο Κάρολος Ντηλ (Charles Diehl, 1859-1944), διάσημος Γάλλος βυζαντινολόγος των τελών του 19ου και του α’ μισού του 20ου αι., σπούδασε στο Παρίσι στην École Normale Supérieure και στη συνέχεια έμεινε για δύο χρόνια στη Ρώμη, όπου ασχολήθηκε με τη ρωμαϊκή και βυζαντινή αρχαιολογία. Έγινε καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Νανσί και στη συνέχεια καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού και αργότερα εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Επισκέφτηκε πολλές χώρες στην Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και την Αμερική, ενώ δίδαξε, για λίγο, και στο Harvard.
Ο Ντηλ καλλιέργησε όλους τους κλάδους της Βυζαντινολογίας και με τα βιβλία και τη διδασκαλία του άνοιξε νέους δρόμους στη μελέτη του βυζαντινού πολιτισμού. Τα πιο γνωστά έργα του είναι: «Η βυζαντινή τέχνη στην Ιταλία της Μεσημβρίας» (1894), «Η βυζαντινή Αφρική» (1896), «Ο Ιουστινιανός και ο βυζαντινός πολιτισμός τον Στ' αιώνα» (1901), «Θεοδώρα, αυτοκράτειρα του Βυζαντίου» (1904), «Πορτρέτα Βυζαντινών» (1906-1908), «Εγχειρίδιο βυζαντινής τέχνης» (1910), «Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας» (1920), «Η βυζαντινή ζωγραφική» (1933), κ.ά.
Πολιτική Κοινωνιολογία
Ανθρώπινοι πόροι και Ασφάλεια στην Ε.Ε.
Η Γενική Διεύθυνση Ανθρωπίνων Πόρων και Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απασχολεί περίπου 600 άτομα, τα περισσότερα από τα οποία -σχεδόν 500- εργάζονται στις Βρυξέλλες, και τα υπόλοιπα στο Λουξεμβούργο.
Η δραστηριότητα της εν λόγω Γενικής Διεύθυνσης αποβλέπει στην ενίσχυση της ικανότητας της Επιτροπής να λειτουργήσει ως δημόσια διοίκηση με βάση την καλύτερη πρακτική και τη γνώση μέσω της δημιουργίας και της σταθερής βελτίωσης προϋποθέσεων απασχόλησης και περιβάλλοντος εργασίας όπου το προσωπικό θα είναι σε θέση να εξαντλεί τις δυνατότητές του, της ανάπτυξης και της προώθησης αποδοτικών εργασιακών πρακτικών και μέσω της παροχής υψηλής ποιότητας συμβουλευτικών υπηρεσιών σε διοικητικά και οργανωτικά θέματα.
Στο πλαίσιο των προσπαθειών επίτευξης της αποστολής της η ΓΔ Ανθρωπίνων Πόρων και Ασφάλειας καθορίζει, συντονίζει και εξασφαλίζει την εφαρμογή πολιτικών για το ανθρώπινο δυναμικό από την πρόσληψη έως τη συνταξιοδότηση και πέραν αυτής (καλύπτοντας ολόκληρο τον κύκλο απασχόλησης)• εγγυάται την ασφάλεια και την προστασία του προσωπικού, την περιουσία, τις δραστηριότητες και την ενημέρωση σε όλους τους τόπους απασχόλησης• διασφαλίζει ότι παρέχονται ποιοτικές υπηρεσίες στο όργανο και στο προσωπικό του έγκαιρα και αποτελεσματικά και συνεργάζεται με τα άλλα όργανα και εξασφαλίζει το συντονισμό σε πολλούς άλλους τομείς που έχουν σχέση με τον κανονισμό υπηρεσιακής κατάστασης των υπαλλήλων.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το προσωπικό μπορούν να αναζητηθούν ταχυδρομικώς: Direction générale Ressources Humaines et Sécurité Commission europeenne, B-1049 Bruxelles - Belgique και Τηλεφωνικώς: +32.2. 299.11.11 (τηλεφωνικό κέντρο).
Γεωγραφία και Κοινωνία:
Έλληνες στη Νιγηρία
Η ελληνική παροικία στη Νιγηρία, που είναι χώρα της Δυτικής Αφρικής και απέκτησε την ανεξαρτησία της από τους Βρετανούς το 1960, ήταν πολύ ισχυρή παλαιότερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μεταξύ των 28 μεγαλύτερων εμπορικών επιχειρήσεων, που είχαν την άδεια της βρετανικής διοίκησης να διαχειρίζονται προϊόντα εξαγωγής από τη Νιγηρία, πέντε ήταν ελληνικές, εκτός από την «Πάτερσον-Ζοχώνης» που θεωρούνται αγγλοελληνική.
Κατά τα τελευταία χρόνια, η ελληνική παρουσία εξασθενεί ολοένα και περισσότερο, καθώς από την πλευρά της νιγηριανής κυβέρνησης τέθηκαν σε εφαρμογή τόσο πολιτικές εθνικοποίησης των διαφόρων εταιριών όσο και προγράμματα κατάληψης των υπαλληλικών θέσεων από ντόπιους. Το 1987, η ελληνική παροικία αριθμούσε σχεδόν 2.000 άτομα (από αυτούς 300 ήταν Κύπριοι).
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού, στη Νιγηρία διαμένουν σήμερα περίπου 300 Έλληνες. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων (περίπου 250) διαμένουν στο Λάγκος και εργάζονται σε ορισμένες μεγάλες ελληνο-νιγηριανές εταιρίες και επιχειρήσεις (όπως οι «Αλευρόμυλοι Κουμαντάρου», οι βιομηχανίες «Πάτερσον και Ζοχώνης», οι τεχνικές εταιρίες «ΕΔΟΚ-ΕΤΕΡ-ΜΑΝΤΑΚΑΣ» και τα πολυκαταστήματα «Λεβέντη»). Άλλοι απασχολούνται σε μικρότερες επιχειρήσεις (εταιρίες τεχνικών κατασκευών, βιοτεχνίες απορρυπαντικών, χυτήρια πλαστικών ειδών, εταιρίες υδραυλικών και ηλεκτρικών εγκαταστάσεων), στη διαχείριση των οποίων συνεργάζονται Έλληνες και Νιγηριανοί. Υπάρχουν, επίσης, ορισμένες Ελληνίδες γιατροί, παντρεμένες με ντόπιους, όπως και μερικοί καθηγητές Πανεπιστημίου που διδάσκουν στα Πανεπιστήμια του Ιμπαντάν και του Μπενίν Σίτυ. Κάποιοι, επίσης, ασχολούνται με ναυτιλιακές επιχειρήσεις, αν και τελευταία αυξήθηκαν οι περιορισμοί της Νιγηρίας προς τα ξένα αλιευτικά και τις εισαγωγές.
Η ελληνική παροικία του Λάγκος είναι συσπειρωμένη και οργανωμένη στην Ελληνική Κοινότητα του Λάγκος. Η ομογένεια δραστηριοποιήθηκε για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, που συναντούσε η λειτουργία του σχολείου και της εκκλησίας. Χάρη ακριβώς σε αυτές τις προσπάθειες, τέθηκε σε λειτουργία το ελληνικό σχολείο στο Λάγκος (οι δάσκαλοι είναι δύο και οι μαθητές από 40, που ήταν το 1987, έμειναν μόνο 16 το 1991). Επιπλέον, χάρη στις φιλότιμες προσπάθειες των ομογενών συντηρήθηκε η ελληνορθόδοξη εκκλησία, ο ιερός ναός της Αναστάσεως του Κυρίου και οργανώθηκαν μορφωτικές, ψυχαγωγικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις (ελληνική βραδιά, αγορά, κ.ά.).
Στο Λάγκος εδρεύει η Ιερά Επισκοπή της Νιγηρίας με 18 ενορίες, ενώ δύο ελληνορθόδοξα παρεκκλήσια συναντάμε στο Μπενίν Σίτυ (Benin City) και στο Sepale. Στο Λάγκος, επίσης, βρίσκεται και η ελληνική πρεσβεία.
Η εταιρία «Πάτερσον - Ζοχώνης» αποτελεί εδώ και δεκαετίες ένα σημαντικό παράγοντα για την οικονομία της Νιγηρίας, αλλά και σημαντικό κέντρο εργασίας ομογενών. Όταν ο Α. Παχτικός επισκέφτηκε τη χώρα, συνάντησε περισσότερους από 40 ομογενείς υπαλλήλους της εταιρίας. Η εταιρία ήταν μάλιστα τόσο ισχυρή, ώστε ακόμη και κατά την περίοδο των μεγάλων συγχωνεύσεων, στις δεκαετίες 1920 και 1930, διατήρησε την ανεξαρτησία της και έγινε η τρίτη μεγαλύτερη της Νιγηρίας. Την ίδια περίοδο, άλλες ελληνικές εταιρίες όπως η «A.J. Tgangalakis CompanyR21; αγοράστηκαν από μεγαλύτερες και πιο ισχυρές.
Το 1948, η εταιρία «Πάτερσον-Ζοχώνης» αγόρασε τη σαπουνοποιία ενός Έλληνα, ονόματι Π.Β. Νίκολας, και στράφηκε και προς την παρασκευή καλλυντικών, φαρμάκων και απορρυπαντικών. Το 1973, ξεκίνησε την κατασκευή ψυγείων και επέκτεινε τις δραστηριότητές της στην Γκάνα με την παραγωγή καλλυντικών και φαρμάκων. Κατά τη δεκαετία το 1970, η εταιρία άρχισε να επεκτείνεται και εκτός των συνόρων της Αφρικής. Το 1984, όταν γιορτάστηκε η εκατονταετηρίδα της, η μικρή επιχείρηση που είχε ανοίξει ένας φτωχός ομογενής από τη Σπάρτη, είχε μετατραπεί πλέον σε μια μεγάλη πολυεθνική επιχείρηση με τεράστιο τζίρο και υψηλά κέρδη, ενώ έχει προχωρήσει και σε επενδύσεις και αγορές στην Ελλάδα, όπως η αγορά και επέκταση της ελαιουργικής εταιρίας «Μινέρβα». Η διεύθυνσή της, μάλιστα, παραμένει μέχρι σήμερα στα χέρια των απογόνων του Ζοχώνη.
Περιβάλλον
Οι πυρκαγιές των δασών
Κάθε χρόνο, ακούμε και διαβάζουμε πολλά για τις πυρκαγιές που κατακαίουν τα ελληνικά δάση. Λέγονται και γράφονται αρκετά για τα μέτρα που θα έπρεπε να λάβει έγκαιρα η κυβέρνηση για να μη θρηνούμε το δασικό πλούτο που γίνεται «κάρβουνο» και χάνεται εις βάρος όλων μας. Οι δασικές πυρκαγιές, λοιπόν, ανάλογα με τον τρόπο εξάπλωσής τους διακρίνονται σε τρεις βασικές κατηγορίες, για τις οποίες αντλήσαμε χρήσιμα στοιχεία, προκειμένου να συνταχτεί το παρόν άρθρο, από τις ιστοσελίδες του ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. - Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων & Τεχνολογίας Δασικών Προϊόντων (πληροφορίες: Δρ. Γ. Ξανθόπουλος, Τηλ.: 2107793142 και Fax: 2107784602)
1. Πυρκαγιές εδάφους ή υπόγειες. Είναι σπάνιες πυρκαγιές στη χώρα μας. Καίνε κατά κανόνα την καύσιμη ύλη που συσσωρεύεται στο έδαφος (ημιαποσυντεθειμένα ή “χωνεμένα” φύλλα και βελόνες) ή κάτω από αυτό (τύρφη κλπ.). Τροφοδοτούνται με ελάχιστο οξυγόνο, βγάζουν λίγο ή καθόλου καπνό και εξαπλώνονται με πολύ αργό ρυθμό.
2. Πυρκαγιές επιφανείας ή έρπουσες. Οι πυρκαγιές αυτές είναι οι πιο συνηθισμένες στη χώρα μας. Καίνε τη νεκρή καύσιμη ύλη (βελόνες, φύλλα, κλαδάκια κλπ.) που βρίσκεται σε επαφή με το έδαφος ή τη ζωντανή βλάστηση (χόρτα, πόες, θάμνοι, νεαρά δένδρα) που αναπτύσσεται πάνω από αυτό. Σε αυτές είτε δεν υπάρχουν κόμες υψηλών δένδρων επάνω από την παρεδάφια βλάστηση (π.χ. σε ένα χορτολίβαδο ή σε ένα θαμνώνα) είτε υπάρχουν κόμες δένδρων που όμως λόγω των συνθηκών δεν αναφλέγονται.
Τα χαρακτηριστικά των πυρκαγιών αυτών διαφέρουν σημαντικά κατά περίπτωση. Ανάλογα με την καύσιμη ύλη και τις επικρατούσες συνθήκες οι πυρκαγιές αυτές μπορεί να είναι από ασήμαντες και εύκολα ελεγχόμενες μέχρι εξαιρετικά σοβαρές και δύσκολες στην αντιμετώπισή τους. Κοινό χαρακτηριστικό τους πάντως είναι η ύπαρξη άφθονης φλόγας καθώς υπάρχει πάντα το απαραίτητο οξυγόνο για την τροφοδοσία τους.
3. Πυρκαγιές κόμης ή επικόρυφες. Οι πυρκαγιές αυτές συμβαίνουν σε υψηλά δάση όπου γίνεται ανάφλεξη και καύση της κόμης των δένδρων. Είναι πάντοτε σοβαρές πυρκαγιές, δύσκολες και επικίνδυνες στην αντιμετώπισή τους, με μεγάλες φλόγες και κατά κανόνα γρήγορη εξάπλωση. Οι πυρκαγιές της κατηγορίας αυτής είναι ιδιαίτερα συνηθισμένες στα πευκοδάση της παραθαλάσσιας ζώνης (χαλεπίου και τραχείας πεύκης) της χώρας μας, όπου κατά κανόνα καίγεται ο υπόροφος (θαμνώδης βλάστηση και δενδρύλλια) κάτω από τα δένδρα και μεταδίδει τη φωτιά στην κόμη δημιουργώντας μια μικτή πυρκαγιά. Συχνά, κατά τη διάρκεια της εξέλιξης μιας πυρκαγιάς αυτή, ανάλογα με τις αλλαγές των συνθηκών που την επηρεάζουν, μεταβάλλεται από πυρκαγιά επιφανείας σε πυρκαγιά κόμης και το αντίστροφο.
Σπάνια, αλλά ιδιαίτερου κινδύνου πυρκαγιά κόμης, είναι εκείνη κατά την οποία σε δάση με πυκνή και συνεχή κόμη δένδρων και με ισχυρό άνεμο η φωτιά εξαπλώνεται με μεγάλη ταχύτητα από κόμη σε κόμη κινούμενη ανεξάρτητα και ταχύτερα από την πυρκαγιά του υπορόφου. Μια τέτοια πυρκαγιά περιγράφεται σαν ανεξάρτητη πυρκαγιά κόμης.
Λογοτεχνία
Θ. Κορνάρος, μια ζωή αγώνες
Σαράντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από το θάνατο ενός σημαντικού αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης και λογοτέχνη, ο οποίος έκανε με τη ζωή και το έργο του περήφανη την Κρήτη απ’ όπου καταγόταν. Ο λόγος για το Θέμο Κορνάρο, που γεννιέται στο Σίβα Πυργιωτίσσης το 1906/7 και πεθαίνει το 1970 σε ηλικία μόλις 63 ετών.
Καταγόταν από πολύ φτωχή οικογένεια. Έφυγε από την Κρήτη νέος και γύρισε ολόκληρη την Ελλάδα, ασκώντας διάφορα, χειρωνακτικά κυρίως, επαγγέλματα. Από πολύ νέος γνώρισε τα ιδανικά του σοσιαλισμού και στρατεύτηκε σε αυτά. Από τη δράση του στο ΕΑΜ στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής (1941 –’44) και τον εγκλεισμό του στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου, προέκυψε το βιωματικό του έργο «Χαϊδάρι». Πέραν τούτου, συνελήφθη για τις ιδέες του το 1947 και εξορίστηκε μέχρι το 1952.
Χαρακτηριστικός εκπρόσωπος μιας «προλεταριακής», θα λέγαμε, λογοτεχνίας, ο Θέμος Κορνάρος δίνει μέσα από το έργο του φωνή στους εργάτες, στους αγρότες, στους άκληρους, σε όλους όσους κατατρέχονται από τη συμβατική ηθική, την κρατούσα πολιτική ιδεολογία, τις κοινωνικές προλήψεις. Στηλιτεύει την κοινωνική ανισότητα και την έλλειψη ανθρωπισμού. Το ύφος του χαρακτηρίζεται από τη γρήγορη πλοκή και την παραστατικότητα των επικών εικόνων.
Ας σταθούμε σε ορισμένα από τα έργα του: «Άγιο Όρος» (1933), «Σπιναλόγκα» (οι εντυπώσεις του Κορνάρου από την επίσκεψή του στο νησί - τόπο εξορίας των λεπρών), «Ο Αλήτης»(1935), «Καλοί και κακοί» (1940), «Δε θα πεθάνουμε» (1943), «Ο δαίμονας» (1944), «Χαϊδάρι» (1944), «Ο Εσταυρωμένος Λαός μου» (1945), «Αγύρτες και κλέφτες στην εξουσία» (1945), «Με τα παιδιά της θύελλας» (1955), «Στάχτες και φοίνικες» (1957), «Η αιχμαλωσία της νύχτας» (1958), «Το ξεκίνημα μιας γενιάς» (1962).
Στο συγγραφικό του έργο συμπεριλαμβάνονται και μια σειρά ταξιδιωτικών πονημάτων: «Γη της Ανάστασης» (1958) που αναφέρεται στην Κίνα και «Οδός Προμηθέως» (1960), οι εντυπώσεις του από την περιήγησή του στην Ιταλία, την Ελβετία, την ΕΣΣΔ και τις βαλκανικές χώρες. Τέλος, ο Κορνάρος επιμελήθηκε μια δίτομη ανθολογία διηγηματογράφων της Αντίστασης, με τους τίτλους «Θυσίες και Δάφνες του ελληνικού λαού» και «Αρματωμένη Ελλάδα».
Ιστορία
Κ. Ντηλ, ένας σημαντικός βυζαντινολόγος
Ο Κάρολος Ντηλ (Charles Diehl, 1859-1944), διάσημος Γάλλος βυζαντινολόγος των τελών του 19ου και του α’ μισού του 20ου αι., σπούδασε στο Παρίσι στην École Normale Supérieure και στη συνέχεια έμεινε για δύο χρόνια στη Ρώμη, όπου ασχολήθηκε με τη ρωμαϊκή και βυζαντινή αρχαιολογία. Έγινε καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Νανσί και στη συνέχεια καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού και αργότερα εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Επισκέφτηκε πολλές χώρες στην Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και την Αμερική, ενώ δίδαξε, για λίγο, και στο Harvard.
Ο Ντηλ καλλιέργησε όλους τους κλάδους της Βυζαντινολογίας και με τα βιβλία και τη διδασκαλία του άνοιξε νέους δρόμους στη μελέτη του βυζαντινού πολιτισμού. Τα πιο γνωστά έργα του είναι: «Η βυζαντινή τέχνη στην Ιταλία της Μεσημβρίας» (1894), «Η βυζαντινή Αφρική» (1896), «Ο Ιουστινιανός και ο βυζαντινός πολιτισμός τον Στ' αιώνα» (1901), «Θεοδώρα, αυτοκράτειρα του Βυζαντίου» (1904), «Πορτρέτα Βυζαντινών» (1906-1908), «Εγχειρίδιο βυζαντινής τέχνης» (1910), «Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας» (1920), «Η βυζαντινή ζωγραφική» (1933), κ.ά.
Πολιτική Κοινωνιολογία
Ανθρώπινοι πόροι και Ασφάλεια στην Ε.Ε.
Η Γενική Διεύθυνση Ανθρωπίνων Πόρων και Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απασχολεί περίπου 600 άτομα, τα περισσότερα από τα οποία -σχεδόν 500- εργάζονται στις Βρυξέλλες, και τα υπόλοιπα στο Λουξεμβούργο.
Η δραστηριότητα της εν λόγω Γενικής Διεύθυνσης αποβλέπει στην ενίσχυση της ικανότητας της Επιτροπής να λειτουργήσει ως δημόσια διοίκηση με βάση την καλύτερη πρακτική και τη γνώση μέσω της δημιουργίας και της σταθερής βελτίωσης προϋποθέσεων απασχόλησης και περιβάλλοντος εργασίας όπου το προσωπικό θα είναι σε θέση να εξαντλεί τις δυνατότητές του, της ανάπτυξης και της προώθησης αποδοτικών εργασιακών πρακτικών και μέσω της παροχής υψηλής ποιότητας συμβουλευτικών υπηρεσιών σε διοικητικά και οργανωτικά θέματα.
Στο πλαίσιο των προσπαθειών επίτευξης της αποστολής της η ΓΔ Ανθρωπίνων Πόρων και Ασφάλειας καθορίζει, συντονίζει και εξασφαλίζει την εφαρμογή πολιτικών για το ανθρώπινο δυναμικό από την πρόσληψη έως τη συνταξιοδότηση και πέραν αυτής (καλύπτοντας ολόκληρο τον κύκλο απασχόλησης)• εγγυάται την ασφάλεια και την προστασία του προσωπικού, την περιουσία, τις δραστηριότητες και την ενημέρωση σε όλους τους τόπους απασχόλησης• διασφαλίζει ότι παρέχονται ποιοτικές υπηρεσίες στο όργανο και στο προσωπικό του έγκαιρα και αποτελεσματικά και συνεργάζεται με τα άλλα όργανα και εξασφαλίζει το συντονισμό σε πολλούς άλλους τομείς που έχουν σχέση με τον κανονισμό υπηρεσιακής κατάστασης των υπαλλήλων.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το προσωπικό μπορούν να αναζητηθούν ταχυδρομικώς: Direction générale Ressources Humaines et Sécurité Commission europeenne, B-1049 Bruxelles - Belgique και Τηλεφωνικώς: +32.2. 299.11.11 (τηλεφωνικό κέντρο).
Γεωγραφία και Κοινωνία:
Έλληνες στη Νιγηρία
Η ελληνική παροικία στη Νιγηρία, που είναι χώρα της Δυτικής Αφρικής και απέκτησε την ανεξαρτησία της από τους Βρετανούς το 1960, ήταν πολύ ισχυρή παλαιότερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μεταξύ των 28 μεγαλύτερων εμπορικών επιχειρήσεων, που είχαν την άδεια της βρετανικής διοίκησης να διαχειρίζονται προϊόντα εξαγωγής από τη Νιγηρία, πέντε ήταν ελληνικές, εκτός από την «Πάτερσον-Ζοχώνης» που θεωρούνται αγγλοελληνική.
Κατά τα τελευταία χρόνια, η ελληνική παρουσία εξασθενεί ολοένα και περισσότερο, καθώς από την πλευρά της νιγηριανής κυβέρνησης τέθηκαν σε εφαρμογή τόσο πολιτικές εθνικοποίησης των διαφόρων εταιριών όσο και προγράμματα κατάληψης των υπαλληλικών θέσεων από ντόπιους. Το 1987, η ελληνική παροικία αριθμούσε σχεδόν 2.000 άτομα (από αυτούς 300 ήταν Κύπριοι).
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού, στη Νιγηρία διαμένουν σήμερα περίπου 300 Έλληνες. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων (περίπου 250) διαμένουν στο Λάγκος και εργάζονται σε ορισμένες μεγάλες ελληνο-νιγηριανές εταιρίες και επιχειρήσεις (όπως οι «Αλευρόμυλοι Κουμαντάρου», οι βιομηχανίες «Πάτερσον και Ζοχώνης», οι τεχνικές εταιρίες «ΕΔΟΚ-ΕΤΕΡ-ΜΑΝΤΑΚΑΣ» και τα πολυκαταστήματα «Λεβέντη»). Άλλοι απασχολούνται σε μικρότερες επιχειρήσεις (εταιρίες τεχνικών κατασκευών, βιοτεχνίες απορρυπαντικών, χυτήρια πλαστικών ειδών, εταιρίες υδραυλικών και ηλεκτρικών εγκαταστάσεων), στη διαχείριση των οποίων συνεργάζονται Έλληνες και Νιγηριανοί. Υπάρχουν, επίσης, ορισμένες Ελληνίδες γιατροί, παντρεμένες με ντόπιους, όπως και μερικοί καθηγητές Πανεπιστημίου που διδάσκουν στα Πανεπιστήμια του Ιμπαντάν και του Μπενίν Σίτυ. Κάποιοι, επίσης, ασχολούνται με ναυτιλιακές επιχειρήσεις, αν και τελευταία αυξήθηκαν οι περιορισμοί της Νιγηρίας προς τα ξένα αλιευτικά και τις εισαγωγές.
Η ελληνική παροικία του Λάγκος είναι συσπειρωμένη και οργανωμένη στην Ελληνική Κοινότητα του Λάγκος. Η ομογένεια δραστηριοποιήθηκε για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, που συναντούσε η λειτουργία του σχολείου και της εκκλησίας. Χάρη ακριβώς σε αυτές τις προσπάθειες, τέθηκε σε λειτουργία το ελληνικό σχολείο στο Λάγκος (οι δάσκαλοι είναι δύο και οι μαθητές από 40, που ήταν το 1987, έμειναν μόνο 16 το 1991). Επιπλέον, χάρη στις φιλότιμες προσπάθειες των ομογενών συντηρήθηκε η ελληνορθόδοξη εκκλησία, ο ιερός ναός της Αναστάσεως του Κυρίου και οργανώθηκαν μορφωτικές, ψυχαγωγικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις (ελληνική βραδιά, αγορά, κ.ά.).
Στο Λάγκος εδρεύει η Ιερά Επισκοπή της Νιγηρίας με 18 ενορίες, ενώ δύο ελληνορθόδοξα παρεκκλήσια συναντάμε στο Μπενίν Σίτυ (Benin City) και στο Sepale. Στο Λάγκος, επίσης, βρίσκεται και η ελληνική πρεσβεία.
Η εταιρία «Πάτερσον - Ζοχώνης» αποτελεί εδώ και δεκαετίες ένα σημαντικό παράγοντα για την οικονομία της Νιγηρίας, αλλά και σημαντικό κέντρο εργασίας ομογενών. Όταν ο Α. Παχτικός επισκέφτηκε τη χώρα, συνάντησε περισσότερους από 40 ομογενείς υπαλλήλους της εταιρίας. Η εταιρία ήταν μάλιστα τόσο ισχυρή, ώστε ακόμη και κατά την περίοδο των μεγάλων συγχωνεύσεων, στις δεκαετίες 1920 και 1930, διατήρησε την ανεξαρτησία της και έγινε η τρίτη μεγαλύτερη της Νιγηρίας. Την ίδια περίοδο, άλλες ελληνικές εταιρίες όπως η «A.J. Tgangalakis CompanyR21; αγοράστηκαν από μεγαλύτερες και πιο ισχυρές.
Το 1948, η εταιρία «Πάτερσον-Ζοχώνης» αγόρασε τη σαπουνοποιία ενός Έλληνα, ονόματι Π.Β. Νίκολας, και στράφηκε και προς την παρασκευή καλλυντικών, φαρμάκων και απορρυπαντικών. Το 1973, ξεκίνησε την κατασκευή ψυγείων και επέκτεινε τις δραστηριότητές της στην Γκάνα με την παραγωγή καλλυντικών και φαρμάκων. Κατά τη δεκαετία το 1970, η εταιρία άρχισε να επεκτείνεται και εκτός των συνόρων της Αφρικής. Το 1984, όταν γιορτάστηκε η εκατονταετηρίδα της, η μικρή επιχείρηση που είχε ανοίξει ένας φτωχός ομογενής από τη Σπάρτη, είχε μετατραπεί πλέον σε μια μεγάλη πολυεθνική επιχείρηση με τεράστιο τζίρο και υψηλά κέρδη, ενώ έχει προχωρήσει και σε επενδύσεις και αγορές στην Ελλάδα, όπως η αγορά και επέκταση της ελαιουργικής εταιρίας «Μινέρβα». Η διεύθυνσή της, μάλιστα, παραμένει μέχρι σήμερα στα χέρια των απογόνων του Ζοχώνη.
Περιβάλλον
Οι πυρκαγιές των δασών
Κάθε χρόνο, ακούμε και διαβάζουμε πολλά για τις πυρκαγιές που κατακαίουν τα ελληνικά δάση. Λέγονται και γράφονται αρκετά για τα μέτρα που θα έπρεπε να λάβει έγκαιρα η κυβέρνηση για να μη θρηνούμε το δασικό πλούτο που γίνεται «κάρβουνο» και χάνεται εις βάρος όλων μας. Οι δασικές πυρκαγιές, λοιπόν, ανάλογα με τον τρόπο εξάπλωσής τους διακρίνονται σε τρεις βασικές κατηγορίες, για τις οποίες αντλήσαμε χρήσιμα στοιχεία, προκειμένου να συνταχτεί το παρόν άρθρο, από τις ιστοσελίδες του ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. - Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων & Τεχνολογίας Δασικών Προϊόντων (πληροφορίες: Δρ. Γ. Ξανθόπουλος, Τηλ.: 2107793142 και Fax: 2107784602)
1. Πυρκαγιές εδάφους ή υπόγειες. Είναι σπάνιες πυρκαγιές στη χώρα μας. Καίνε κατά κανόνα την καύσιμη ύλη που συσσωρεύεται στο έδαφος (ημιαποσυντεθειμένα ή “χωνεμένα” φύλλα και βελόνες) ή κάτω από αυτό (τύρφη κλπ.). Τροφοδοτούνται με ελάχιστο οξυγόνο, βγάζουν λίγο ή καθόλου καπνό και εξαπλώνονται με πολύ αργό ρυθμό.
2. Πυρκαγιές επιφανείας ή έρπουσες. Οι πυρκαγιές αυτές είναι οι πιο συνηθισμένες στη χώρα μας. Καίνε τη νεκρή καύσιμη ύλη (βελόνες, φύλλα, κλαδάκια κλπ.) που βρίσκεται σε επαφή με το έδαφος ή τη ζωντανή βλάστηση (χόρτα, πόες, θάμνοι, νεαρά δένδρα) που αναπτύσσεται πάνω από αυτό. Σε αυτές είτε δεν υπάρχουν κόμες υψηλών δένδρων επάνω από την παρεδάφια βλάστηση (π.χ. σε ένα χορτολίβαδο ή σε ένα θαμνώνα) είτε υπάρχουν κόμες δένδρων που όμως λόγω των συνθηκών δεν αναφλέγονται.
Τα χαρακτηριστικά των πυρκαγιών αυτών διαφέρουν σημαντικά κατά περίπτωση. Ανάλογα με την καύσιμη ύλη και τις επικρατούσες συνθήκες οι πυρκαγιές αυτές μπορεί να είναι από ασήμαντες και εύκολα ελεγχόμενες μέχρι εξαιρετικά σοβαρές και δύσκολες στην αντιμετώπισή τους. Κοινό χαρακτηριστικό τους πάντως είναι η ύπαρξη άφθονης φλόγας καθώς υπάρχει πάντα το απαραίτητο οξυγόνο για την τροφοδοσία τους.
3. Πυρκαγιές κόμης ή επικόρυφες. Οι πυρκαγιές αυτές συμβαίνουν σε υψηλά δάση όπου γίνεται ανάφλεξη και καύση της κόμης των δένδρων. Είναι πάντοτε σοβαρές πυρκαγιές, δύσκολες και επικίνδυνες στην αντιμετώπισή τους, με μεγάλες φλόγες και κατά κανόνα γρήγορη εξάπλωση. Οι πυρκαγιές της κατηγορίας αυτής είναι ιδιαίτερα συνηθισμένες στα πευκοδάση της παραθαλάσσιας ζώνης (χαλεπίου και τραχείας πεύκης) της χώρας μας, όπου κατά κανόνα καίγεται ο υπόροφος (θαμνώδης βλάστηση και δενδρύλλια) κάτω από τα δένδρα και μεταδίδει τη φωτιά στην κόμη δημιουργώντας μια μικτή πυρκαγιά. Συχνά, κατά τη διάρκεια της εξέλιξης μιας πυρκαγιάς αυτή, ανάλογα με τις αλλαγές των συνθηκών που την επηρεάζουν, μεταβάλλεται από πυρκαγιά επιφανείας σε πυρκαγιά κόμης και το αντίστροφο.
Σπάνια, αλλά ιδιαίτερου κινδύνου πυρκαγιά κόμης, είναι εκείνη κατά την οποία σε δάση με πυκνή και συνεχή κόμη δένδρων και με ισχυρό άνεμο η φωτιά εξαπλώνεται με μεγάλη ταχύτητα από κόμη σε κόμη κινούμενη ανεξάρτητα και ταχύτερα από την πυρκαγιά του υπορόφου. Μια τέτοια πυρκαγιά περιγράφεται σαν ανεξάρτητη πυρκαγιά κόμης.
Λογοτεχνία
Θ. Κορνάρος, μια ζωή αγώνες
Σαράντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από το θάνατο ενός σημαντικού αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης και λογοτέχνη, ο οποίος έκανε με τη ζωή και το έργο του περήφανη την Κρήτη απ’ όπου καταγόταν. Ο λόγος για το Θέμο Κορνάρο, που γεννιέται στο Σίβα Πυργιωτίσσης το 1906/7 και πεθαίνει το 1970 σε ηλικία μόλις 63 ετών.
Καταγόταν από πολύ φτωχή οικογένεια. Έφυγε από την Κρήτη νέος και γύρισε ολόκληρη την Ελλάδα, ασκώντας διάφορα, χειρωνακτικά κυρίως, επαγγέλματα. Από πολύ νέος γνώρισε τα ιδανικά του σοσιαλισμού και στρατεύτηκε σε αυτά. Από τη δράση του στο ΕΑΜ στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής (1941 –’44) και τον εγκλεισμό του στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου, προέκυψε το βιωματικό του έργο «Χαϊδάρι». Πέραν τούτου, συνελήφθη για τις ιδέες του το 1947 και εξορίστηκε μέχρι το 1952.
Χαρακτηριστικός εκπρόσωπος μιας «προλεταριακής», θα λέγαμε, λογοτεχνίας, ο Θέμος Κορνάρος δίνει μέσα από το έργο του φωνή στους εργάτες, στους αγρότες, στους άκληρους, σε όλους όσους κατατρέχονται από τη συμβατική ηθική, την κρατούσα πολιτική ιδεολογία, τις κοινωνικές προλήψεις. Στηλιτεύει την κοινωνική ανισότητα και την έλλειψη ανθρωπισμού. Το ύφος του χαρακτηρίζεται από τη γρήγορη πλοκή και την παραστατικότητα των επικών εικόνων.
Ας σταθούμε σε ορισμένα από τα έργα του: «Άγιο Όρος» (1933), «Σπιναλόγκα» (οι εντυπώσεις του Κορνάρου από την επίσκεψή του στο νησί - τόπο εξορίας των λεπρών), «Ο Αλήτης»(1935), «Καλοί και κακοί» (1940), «Δε θα πεθάνουμε» (1943), «Ο δαίμονας» (1944), «Χαϊδάρι» (1944), «Ο Εσταυρωμένος Λαός μου» (1945), «Αγύρτες και κλέφτες στην εξουσία» (1945), «Με τα παιδιά της θύελλας» (1955), «Στάχτες και φοίνικες» (1957), «Η αιχμαλωσία της νύχτας» (1958), «Το ξεκίνημα μιας γενιάς» (1962).
Στο συγγραφικό του έργο συμπεριλαμβάνονται και μια σειρά ταξιδιωτικών πονημάτων: «Γη της Ανάστασης» (1958) που αναφέρεται στην Κίνα και «Οδός Προμηθέως» (1960), οι εντυπώσεις του από την περιήγησή του στην Ιταλία, την Ελβετία, την ΕΣΣΔ και τις βαλκανικές χώρες. Τέλος, ο Κορνάρος επιμελήθηκε μια δίτομη ανθολογία διηγηματογράφων της Αντίστασης, με τους τίτλους «Θυσίες και Δάφνες του ελληνικού λαού» και «Αρματωμένη Ελλάδα».
